Astma – czym jest i jak sobie z nią radzić

Bardzo często otrzymujemy od odwiedzających nasz sklep klientów pytania dotyczące urządzenia typu trenażer oddechu: czy jego zastosowanie zmniejszy objawy astmy? Zacznijmy od tego czym jest astma i jakie są jej objawy.

Jak rozpoznać lub stwierdzić czy mamy astmę?

Astma to choroba przewlekła układu oddechowego spowodowana trwałym zapaleniem oskrzeli. Jakie są objawy tej choroby?

Osoba cierpiąca ma trudności z:

oddychaniem (duszności)
suchy kaszel
sapanie
odczuwa ucisk w klatce piersiowej

Oprócz objawów, które zostały wcześniej opisane najlepszą metodą potwierdzenia choroby jest przebadanie się metoda spirometryczną. Spirometria (nazywana pomiarem oddechu) to badanie medyczne, podczas którego mierzy się objętości i pojemności płuc oraz przepływy powietrza znajdującego się w płucach i oskrzelach w różnych fazach cyklu oddechowego. Umożliwia pomiar objętości wydychanego powietrza oraz natężenie przepływu w czasie wdechu i wydechu. Pomiar objętości i pojemności płuc można przeprowadzić w warunkach statycznych i dynamicznych. Spirometria jest pomocna w ocenie wzorców oddychania, które identyfikują takie schorzenia, jak astma, zwłóknienie płuc, mukowiscydoza i POChP.

Ataki astmy mogą trwać od kilku minut do nawet godzin.

Częstotliwość jest różna u poszczególnych osób. Choroba może wpływać na jakość naszego życia. Może objawić się podczas spaceru lub treningu, jazdy na rowerze czy podczas przebywania w miejscu silnie zanieczyszczonym. Trudności z nabraniem oddechu, duszności przy wysiłku i męczący kaszel wielu osobom może skutecznie przeszkodzić w uprawianiu sportu czy prostej rekreacji na powietrzu.

Objawy mogą być nasilone lub wywołane przez przeziębienie, grypę, zimne powietrze czy opary środków chemicznych. Osoby z astmą powinny także zwracać uwagę na to aby nie przebywać w pomieszczeniach zadymionych. Dym papierosowy nasila objawy jak również zanieczyszczenie środowiska. W przypadku pyłów w powietrzu warto posiłkować się aplikacjami, wskazującymi stan jakości powietrza w naszej okolicy.

Astma w sporej części ma podłoże alergiczne ale wywołuje je wiele czynników i może mieć różny przebieg. Na ogół astmę wywołuje połączenie wrodzonej skłonności do zachorowania plus stały kontakt z czymś, co powoduje reakcję organizmu. Kurz domowy, sierść zwierząt, pyłki roślin, zanieczyszczone powietrze, substancje drażniące, pleśnie lub alergeny w miejscu pracy (mąka, lateks) – wszystko to może powodować reakcję alergiczną u osób wrażliwych. Jeśli organizm jest stale podrażniony, jest duże prawdopodobieństwo, że możesz zachorować na astmę. Jeśli masz genetyczną skłonność, ale nie będziesz wystawiony na szkodliwe działanie np. alergenów, możesz wcale nie zachorować.

Szacuje się, że na całym świecie choruje na astmę około 300 mln ludzi, a do 2025 roku ta liczba może powiększyć się o kolejne 100 mln chorych. Astma jest istotną przyczyną rozwoju przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), która jest czwartą chorobą na świecie pod względem liczby zgonów. Wśród osób dorosłych na astmę chorują częściej kobiety niż mężczyźni.

Jeśli zauważymy u siebie lub najbliższych opisane objawy powinniśmy udać się do lekarza. Do potwierdzenia podejrzeń potrzebne będą badania; wspomniana spirometria jak również inne badania diagnostyczne jak testy skórne i wziewne, TRG płuc, USG klatki piersiowej. Naczelną zasadą leczenia astmy jest maksymalne zahamowanie tego zapalenia lub cofnięcie jego objawów.

mloda dama w zielonej koszuli cierpi na kaszel i wyglada na chora

Wracamy teraz do pytań klientów czy innymi sposobami niż leki lub równolegle je stosując jesteśmy w stanie chorobę zahamować

Przedstawiamy dwa sposoby uzupełniające leczenie podstawowe:

Użycie trenażerów oddechowych - PowerBreathe lub AiroFit.

Generalnie przy ciężkiej astmie wyściółka dróg oddechowych staje się zaogniona i zwężona, choroba wpływa także na zwężenie dróg oddechowych utrudniając tym samym przepływ powietrza. Utrudnia to oddychanie. Badania przeprowadzone przy użyciu PowerBreathe pokazują alternatywną drogę leczenia. Jest to trening mięśni wdechowych ( IMT - Inspiratory Muscle Training). Badania wskazują, że sześciomiesięczny specyficzny trening mięśni wdechowych (mięśnie międzyżebrowe i przepona) poprawia siłę i ich wytrzymałość. Skutkuje to również poprawą objawów astmy, mniejsza ilością hospitalizacji z powodu astmy, wizyt na oddziale ratunkowym, nieobecnością w szkole lub pracy oraz przyjmowaniem leków przez chorych na astmę.

Trening mięśni wdechowych, przy użyciu POWERbreathe IMT, jest prosty w użyciu, momentalnie po wyjęciu z pudełka. Ponieważ produkt nie zawiera leków, istnieją tylko minimalne środki ostrożności i przeciwwskazania.

Dokładny przewodnik jak stosować trenażer przedstawiamy w dwóch odcinkach nt ćwiczeń oddechowych z PowerBreathe Plus.

Efekty

Badania z użyciem trenażerów oddechowych pokazują, że już po 3 tygodniach stosowania IMT objawy astmy zmniejszają się nawet o 75%. Ponadto pacjenci z astmą doświadczają poprawy objawów, poprawy jakości życia i zmniejszenia użycia leków nawet o 79%.

Ćwiczenia oddechowe część 1

Ćwiczenia oddechowe część 2

Metoda Butejki

2. Sposób drugi to zastosowanie technik oddechowych metodą Butejki. Konstantyn Pawłowicz Butejko/ Buteyko był cenionym, rosyjskim lekarzem (pochodzenia ukraińskiego). Opisał on nową jednostkę chorobową, którą nazwał chorobą głębokiego oddychania. Odkrył on, iż główną przyczyną wielu schorzeń jest nadmierne oddychanie, czyli hiperwentylacja. Podejrzewa się, że osoby z astmą mogą mieć większą tendencje do przechodzenia z oddychania nosem na oddychanie ustami. Jest to czynnik, który może przyczynić się do patogenezy choroby.

Osoby zmagające się z astmą postrzegają oddychanie nosem jako trudniejszą formę oddechu niż poprzez usta (to odczucie jest subiektywne ze względu na większe uczucie oporu, na które trafia wdychane powietrze). Częstsze oddychanie ustami przyczynia się jednak do zwiększonej ilości wdychania gazów i większej częstości i siły skurczy oskrzeli.

Trening oddechowy ma na celu zmianę sposobu oddychania. To nic innego jak poznanie poprawnych wzorców oddechowych. Okazuje się, że wiele osób będąc astmatykami odkrywając moc ćwiczeń oddechowych nie tylko poprawiło swój stan zdrowia ale nawet całkowicie wyeliminowało symptomy choroby. Należy pamietać, że o prawidłowym oddychaniu mówimy mając na uwadze jakość oddechu a nie ilość. Błędem jest przekonanie, że biorąc głębokie oddechy „pełną piersią” oddychamy zdrowo i poprawnie, dostarczając w ten sposób dużą ilość tlenu. Ostatnie miesiące a szczególnie okres Covid zaznajomił większość z nas z pojęciem saturacji czyli nasycenia tlenem krwi. Prawidłowa wartość wynosi 95-99%. Jeśli wartość pomiaru saturacji jest niższa, mówimy o niedostatecznym dotlenieniu krwi. U zdrowego człowieka norma to opisane wcześniej procenty. Więcej tlenu organizm nie potrzebuje. Dlatego oddychając głębiej i szybciej nie dostarczymy mu więcej tlenu, przeciwnie pozbywamy się dwutlenku węgla, który odpowiada za uwalnianie tlenu z krwi do tkanek i komórek. Dochodzi do „głodu tlenowego”, stymulacji oddychania i przyśpieszenia oddechu. W konsekwencji pojawiają się skurcze dróg oddechowych, produkcja śluzu i stan zapalny ścianek oskrzeli. To nic innego jak hiperwentylacja. Brak dwutlenku węgla jako stymulatora uwalniania tlenu doprowadza do tego, że tak dla nas ważny pierwiastek jak tlen nigdy nie pozostanie we wnętrzu naszego organizmu.

Nadmierne oddychanie nasila reakcje alergiczne

W przypadku astmy problemy z oddychaniem wynikają ze zwężenia dróg oddechowych. Stąd astmatycy maja problem z nabraniem odpowiedniej ilości powietrza. Nadmierne oddychanie to nic innego jak nawyk. Część mózgu reguluje ilość wdychanego powietrza, przyzwyczaja się do nadmiernego oddychania. Stosując techniki oddechowe Butejki można nauczyć się jak zmniejszyć objętość oddechową tym samym zatrzymać astmę i związane z nią objawy.
Światowa Inicjatywa Zwalczania Astmy (GINA) przyznała ćwiczeniom oddechowym metodą Butejki w 2014 roku stopień A w zakresie wiarygodności metodologii. Jest to najwyższa ocena danej metody leczenia nadawana przez GINA.

Podstawą do ćwiczeń jest ustalenie objętości oddechowej czyli pauzy kontrolnej (PK). Jest to prosty pomiar objętości oddechowej podczas swobodnego wstrzymania oddechu. Regularne pomiary daja informacje na temat postępów w ćwiczeniach oddechowych. Przy pomiarze PK powinno się wstrzymać oddech jedynie do pierwszych oznak braku powietrza. Czyli bierzemy wdech, wypuszczamy powietrze, kolejny mały wdech i wydech i zatrzymujemy oddech (liczymy sekundy), po pierwszych objawach braku powietrza robimy normalny oddech. Pomiar robimy na wydechu.

PK mniejsze niż 10 sekund oznacza:

objawy astmy
duszności, kaszel i świszczący oddech
bóle głowy, nieżyt nosa, bezsenność, trudności z koncentracją

PK mniejsze niż 20 sekund

astma wysiłkowa, przeziębienia, chrapanie, zmęczenie
można również doświadczyć bólu głowy, uczucia zmęczenia, infekcji i kaszlu

PK jest pomiędzy 20 a 40 sekund

główne objawy astmy znacznie maleją, a nawet ustępują
oddech powinien być nieco spokojniejszy, mniejsze szanse na infekcje czy przeziębienia

PK wynosi ponad 40 sekund

brak objawów
odczucie zdrowia i energii, przejrzystości myślenia
by to utrzymać, konieczna jest powtarzalność PK na tym poziomie przez 6 miesięcy

Ważne im krótszy PK, tym większa objętość oddechowa a tym samym ostrzejsze objawy astmy.

Kontrola nad chorobą.

Metoda Butejki nie jest alternatywą dla konwencjonalnego leczenia, ona je uzupełnia i dzięki niej pacjent ma możliwość znacznego przejęcia kontroli nad chorobą.

Metoda Butejki polega na nauczeniu chorego na astmę kontrolowania ilości powietrza, którą zwyczajowo wdycha, dzięki czemu następuje ograniczenie ataków astmy, a co za tym idzie zmniejszenie ilości zażywanych leków oraz stosowania dodatkowej aparatury, a nawet ich zaniechanie.

Opis metody Butejki powstał na bazie materiałów: Buteyko Clinic International
Zdjęcia pochodzą z serwisu: Pexels (https://www.pexels.com/pl-pl/)