Przepona i jej rola w oddychaniu

Rola przepony

Oddychanie to proces, który umożliwia organizmom utrzymanie życia poprzez wymianę tlenu i dwutlenku węgla z otoczeniem. W przypadku ssaków, proces ten jest kontrolowany przez układ oddechowy, który składa się z wielu elementów, w tym z przepony. Przepona jest mięśniowo-powięziową strukturą, która oddziela klatkę piersiową od jamy brzusznej.

Dlaczego przepona jest tak ważna w procesie oddychania:

• mięsień przepony aktywuje parasympatyczną część układu nerwowego
• przepona to główny mięsień wdechowy - odpowiada za 70-80% siły wdechowej!
• odpowiada w dużym stopniu za: odkrztuszanie, wymioty, defekacje, oddawanie moczu, przełykanie
• w stanie spoczynkowym skurcz przepony zapewnia 72% wdechu

Przepona jest kluczowym elementem układu oddechowego. Jej głównym zadaniem jest kontrolowanie objętości płuc oraz regulowanie ciśnienia w jamie brzusznej. Podczas wdechu, przepona kurczy się i przemieszcza się w kierunku jamy brzusznej, powodując zwiększenie objętości płuc. W wyniku tego procesu, powietrze z otoczenia wpływa do płuc, a poziom tlenu we krwi wzrasta. Podczas wydechu, przepona rozluźnia się i przesuwa w kierunku klatki piersiowej, powodując zmniejszenie objętości płuc i wypchnięcie dwutlenku węgla na zewnątrz organizmu. Przepona przesuwa się do 2 cm.

Rola przepony w oddychaniu jest zatem kluczowa, ponieważ umożliwia kontrolowanie objętości płuc oraz utrzymanie równowagi gazowej w organizmie. Ponadto, przepona pełni również inne ważne funkcje, takie jak zabezpieczanie narządów wewnętrznych przed uszkodzeniem, wpływaniem na trawienie i kontrolowanie ciśnienia krwi. To naturalny "masażysta" brzucha. Przeciwdziała zespołowi jelita drażliwego, zapobiega powstawaniu zastojów krwi żylnej i limfy powodując mniejsze obrzęki i zmniejszając cellulit.

Ograniczenie ruchów przepony - konsekwencje

• dolegliwości bólowe w odcinku piersiowo - lędźwiowym
• dysfunkcja żeber, zaburzona stabilność odcinka piersiowo i lędźwiowego.

Konsekwencją są także wady postawy:


• zwiększone przodopochylenie miednicy,
• wydłużenie m.in. brzucha,
• uniesienie żeber, mostka
• bóle stawu krzyżowo-biodrowego
• bóle głowy.

Poprawa jakości życia

Co zrobić aby poprawnie oddychać przeponą? Pamiętaj, że wdech i wydech powinien odbywać się nosem, a powietrze wnikać powoli i głęboko do płuc do uczucia poruszenia ostatnich żeber i uniesienia brzucha. Ramiona i klatka piersiowa powinny być nieruchome. Proste wskazania:

• Przed snem, spowolnij oddech i utrzymuj to tempo przez 10-15 minut, aby poczuć głód powietrza.
• Rano wstań nieco wcześniej i poświęć 15 minut na lekkie oddychanie.
• Podczas prysznica zrób wydech i wstrzymaj oddech aż poczujesz umiarkowany lub silny głód powietrza. Powtórz to ćwiczenie od 3 do 5 razy.
• Podczas spaceru z samochodu do pracy (lub odwrotnie), spaceru z psem czy idąc do sklepu ćwicz chodzenie z zatrzymaniem oddechu.
• Co jakiś czas rób krótkie przerwy i skup się na swoim oddychaniu. Wydłuż wydech i zwolnij oddech do około 6 razy na minutę (oddychaj nosem 4 na 6 wdech/wydech)
• Jeśli jesteś zestresowany w ciągu dnia, weź głęboki wdech przez nos i pozwól, aby wydech był powolny i zrelaksowany. Kilka spokojnych oddechów pomoże Ci zmniejszyć stres. Po obiedzie poświęć 5 minut na nabranie energii i skupienie się.