Co to jest wymuszona pojemność życiowa?

Wymuszona pojemność życiowa

Wymuszona pojemność życiowa (FVC) to kluczowy pomiar uzyskiwany za pomocą spirometrii lub badania czynności płuc. Ocenia stan płuc, przepływ powietrza oraz pomaga w diagnozowaniu chorób i ocenie skuteczności leczenia.

FVC reprezentuje maksymalną ilość powietrza, jaką osoba może na siłę wydychać po wzięciu głębokiego oddechu. Ma znaczenie zarówno dla monitorowania stanu zdrowia, jak i poprawy wydajności fizycznej.

Aby dowiedzieć się więcej o znaczeniu wymuszonej pojemności życiowej (FVC), metodach jej testowania oraz o tym, jak trening oddechowy może pomóc w jej poprawie, czytaj dalej.

Znaczenie FVC

Ocenia zdrowie płuc:

FVC pomaga lekarzom ocenić stan zdrowia płuc i zdiagnozować choroby takie jak astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) i inne schorzenia układu oddechowego.

Poprawia wydolność fizyczną:

Dla sportowców, większa FVC oznacza lepszą wydolność, ponieważ zwiększa się ilość tlenu dostarczanego do mięśni. Regularne ćwiczenia oddechowe mogą zwiększyć FVC, co przekłada się na lepsze wyniki sportowe.

Redukuje stres i poprawia koncentrację:

Lepsza pojemność płuc wpływa na zwiększenie ilości tlenu dostarczanego do mózgu, co może poprawić koncentrację i ogólne samopoczucie.

Parametry wydolności życiowej do oceny

W spirometrii trzy ważne pomiary (FVC, FEV1 i stosunek FEV1/FVC) danej osoby porównuje się z wartościami referencyjnymi. Te wartości referencyjne dotyczą zdrowych osób z prawidłową czynnością płuc i dostarczają lekarzom oczekiwanych wartości na podstawie takich czynników, jak płeć, wiek i wzrost.

Pojemność życiowa (VC) oznacza maksymalną objętość powietrza, którą można wydychać po głębokim wdechu. Obejmuje objętość oddechową, rezerwową objętość wdechową i rezerwową objętość wydechową.

(VC = V + IRV + ERV)

Pojemność życiową można mierzyć jako wdechową pojemność życiową (IVC), powolną pojemność życiową (SVC) lub wymuszoną pojemność życiową (FVC). Wartość FVC jest podobna do VC, ale jest mierzona, gdy pacjent wydycha powietrze z maksymalną prędkością i wysiłkiem.

Wymuszona pojemność życiowa (FVC)
Wymuszona pojemność życiowa to całkowita ilość powietrza, którą można wydychać po głębokim wdechu w teście FVC. Normalny zakres FVC dla osoby dorosłej wynosi od 3 litrów do 5 litrów.


Wymuszona objętość wydechowa (FEV1)
Wymuszona objętość wydechowa to ilość powietrza wydychana na siłę w ciągu jednej sekundy po głębokim wdechu (FEV1).


Stosunek FEV1/FVC
Liczba ta reprezentuje procent objętości płuc (FVC), który można wydychać w ciągu jednej sekundy (FEV1).


Normalna wartość stosunku FEV1/FVC wynosi 70%. Nieprawidłowości FEV1 i FEV1/FVC wynikają ze zmniejszenia przepływu powietrza przez płuca, co może być spowodowane obturacyjną chorobą płuc.

Przykładami chorób obturacyjnych są rozedma płuc i astma. Możliwe są również sytuacje, w których występują zarówno choroby restrykcyjne, jak i obturacyjne.

Jak poprawnie zrozumieć FVC?

Po pierwsze, należy zaznaczyć, że organizm automatycznie dostosuje się do zapotrzebowania na tlen. Na przykład, gdy jesteś aktywny fizycznie i potrzebujesz większej ilości tlenu dla mięśni, częstość oddechów przyspieszy, aby szybciej dostarczać tlen do organizmu i mięśni. Dzieje się to automatycznie w procesie, w którym czujniki w mózgu, naczyniach krwionośnych, mięśniach i płucach wykrywają poziom tlenu i dwutlenku węgla.

Ilość wydychana i wdychana przez płuca, mierzona w badaniach wymuszonej pojemności życiowej, wskazuje również objętość zalegającą , która jest kolejnym ważnym pomiarem czynności płuc. Objętość zalegająca to objętość powietrza pozostająca w płucach po maksymalnym, mocnym wydechu. Innymi słowy, jest to objętość powietrza, której nie można usunąć z płuc.

Objętość resztkowa pomaga sklejać się tkankom płuc i zapobiega dużym wahaniom O2 i CO2. Jednak zbyt duża ilość tego, co pozostaje w płucach, jest niezdrowa i dlatego warto ograniczyć pozostałą objętość.

Wykonywanie głębszych oddechów zmniejsza objętość zalegającą i zwiększa pojemność płuc, umożliwiając wdychanie i wydychanie większych objętości powietrza. To głębokie oddychanie działa jak trening i ćwiczenia, wzmacniając cały układ oddechowy, w tym przeponę, mięśnie międzyżebrowe i mięśnie brzucha.

Trening czyni cuda

Głębokie oddychanie może przynieść korzyści osobom cierpiącym na przewlekłe choroby płuc, trenując oddychanie i poprawiając ogólną wydolność fizyczną.

Podczas intensywnej aktywności fizycznej pojawia się dyszenie, gdy organizm poszukuje większej ilości tlenu, co wpływa na wytrzymałość. Jednakże, ćwicząc głębokie oddychanie, ludzie automatycznie zwiększają spożycie tlenu w każdym oddechu i wzmacniają mięśnie oddechowe, zwłaszcza przeponę. To wykorzystanie większej pojemności płuc zwiększa pojemność życiową, co prowadzi do lepszego dostarczania tlenu do mięśni.

W rezultacie poszczególne osoby mogą trenować przez dłuższy czas przy zmniejszonym wysiłku. Trenażer oddechowy Airofit oferuje codzienne ćwiczenia zwiększające pojemność życiową, aktywnie wzmacniając mięśnie oddechowe w celu uzyskania głębszych oddechów podczas ćwiczeń o wysokiej intensywności. Głębsze oddychanie wymaga nieco więcej energii, ale umożliwia zwiększone wchłanianie tlenu do krwioobiegu, poprawiając wydajność i oszczędzając energię.

Ćwiczenia poprawiające FVC


• Trening interwałowy: Polega na naprzemiennym wykonywaniu intensywnych ćwiczeń z okresami odpoczynku. Taki trening angażuje zarówno systemy aerobowe, jak i anaerobowe, poprawiając ogólną wydolność płuc.
• Oddychanie przez zaciśnięte usta: Ta technika pomaga w regulacji oddechu i poprawie wymiany gazów w płucach. Polega na wdychaniu powietrza przez nos i powolnym wydychaniu przez zaciśnięte usta.
• Oddychanie przeponowe nosem: Znane również jako oddychanie brzuszne, polega na wdychaniu powietrza głęboko do płuc, angażując przeponę, co zwiększa pojemność płuc i poprawia ich funkcjonowanie.